Tình hình động đất tại Nhật Bản: Phát hiện vỏ trái đất dịch chuyển bất thường, người dân chuẩn bị di tản
Trận động đất mạnh 5,4 độ Richter xảy ra sáng 5/7 ngoài khơi Tokara đã khiến nhiều người trong làng Toshima không khỏi lo lắng.
Người dân lo lắng đến mất ngủ, nhiều người rời khỏi nơi cư trú
Vào khoảng 6 giờ 30 sáng ngày 5/7, một trận động đất mạnh 5,4 độ Richter đã xảy ra ngoài khơi quần đảo Tokara, phía nam Nhật Bản. Cơ quan Khí tượng Nhật Bản xác nhận rung chấn có cường độ địa chấn 5+ đã được ghi nhận tại làng Toshima, tỉnh Kagoshima – mức rung lắc đủ để gây ra thiệt hại tại các khu vực dân cư. Mặc dù không có nguy cơ sóng thần, giới chức Nhật Bản vẫn khẩn trương cảnh báo người dân tiếp tục cảnh giác với các trận động đất khác có thể đạt cường độ tối đa là 6- trong thời gian tới.
Trên đảo Akusekijima – nơi chịu ảnh hưởng mạnh nhất của trận động đất, người dân cho biết các đợt rung lắc bắt đầu xuất hiện từ khoảng 3 giờ sáng và kéo dài liên tục đến sau 6 giờ.
Hiệu trưởng trường giáo dục bắt buộc Akusekijima Gakuen, ông Yoshiaki Tofusa, kể lại: “Có một loạt trận động đất từ lúc 3 giờ sáng, vì vậy tôi đã đến trường để kiểm tra tình hình. Khi tôi vừa về nhà thì lại có thêm một trận địa chấn cường độ 5+ nên tôi lập tức quay lại trường. Đồ đạc như chất tẩy rửa từ tầng trên cũng rơi xuống. Cảm giác này hoàn toàn khác so với động đất cấp 4.”
Bà Keiko Nishi, người điều hành một nhà khách trên đảo, cũng cho biết không thể ngủ được sau trận động đất cường độ 4 lúc rạng sáng. “Tôi cảm thấy rõ đó là một trận động đất lớn. Quả địa cầu tôi để trên kệ rơi xuống và vỡ tan. Tâm trạng mọi người đều mệt mỏi và kiệt sức. Một số người già đang cân nhắc rời khỏi đảo trong ngày mai.”
Cảnh báo nguy cơ động đất mạnh hơn và lở đất
Ngay sau khi trận động đất cường độ 5+ xảy ra vào lúc 6 giờ 29 sáng, chính quyền Toshima đã ban hành lệnh sơ tán toàn bộ khu vực đảo Akusekijima. Người dân được hướng dẫn di chuyển đến khuôn viên của Học viện Akusekijima, nơi nằm trên vùng đất cao hơn và được đánh giá là an toàn hơn. Sau khi xác nhận không có ai bị thương và tình hình ổn định, lệnh sơ tán đã được dỡ bỏ vào lúc 7 giờ 30 sáng.
Tính đến 7giờ 20 phút sáng, Ban Quản lý Thảm họa Tỉnh Kagoshima xác nhận không có báo cáo nào về thương tích hoặc thiệt hại cho các tòa nhà trên đảo. Điện lực vẫn được duy trì và không có sự cố mất điện. Tuy nhiên, việc thu thập thông tin vẫn đang được tiếp tục để đánh giá đầy đủ thiệt hại.
Trước diễn biến bất thường này, Cơ quan Khí tượng Nhật Bản khuyến cáo người dân không nên chủ quan. Ông Ebita Ayaki, người đứng đầu Ban giám sát động đất và sóng thần của cơ quan, nhấn mạnh: “Tại những khu vực có rung lắc mạnh, nguy cơ sập nhà và lở đất đang gia tăng. Người dân cần hết sức cẩn trọng trước hoạt động địa chấn trong những ngày tới, đồng thời lưu ý tới tình hình thời tiết, đặc biệt là mưa lớn có thể làm tăng nguy cơ lở đất.”
Được biết, tỉnh Kagoshima đã thành lập trụ sở quản lý thảm họa từ ngày 3/7, sau khi một trận động đất cường độ 6- được ghi nhận trên đảo Akuseki. Giới chuyên gia dự báo nguy cơ động đất cường độ lớn vẫn còn, trong bối cảnh khu vực này đang có hoạt động địa chấn bất thường liên tiếp.
Hiện tại, người dân địa phương vẫn đang sống trong tâm lý cảnh giác cao độ, với hy vọng những rung chuyển sẽ sớm chấm dứt và không gây thêm thiệt hại.
Theo Cơ quan Khí tượng Nhật Bản, trong các trận động đất có cường độ địa chấn 5+ như trận xảy ra sáng 5/7 tại làng Toshima, tỉnh Kagoshima, người dân có thể gặp nhiều khó khăn trong việc di chuyển nếu không bám víu vào vật cố định.
Tại các tòa nhà gỗ có khả năng chống động đất kém, rung lắc mạnh có thể khiến tường xuất hiện vết nứt, các đồ vật không được cố định như tủ, kệ, TV… dễ dàng đổ hoặc rơi xuống. Cơ quan khí tượng đặc biệt lưu ý: trong điều kiện như vậy, bát đĩa, sách vở trên kệ cũng có thể rơi vỡ, gây nguy cơ chấn thương, nhất là trong quá trình dọn dẹp các mảnh thủy tinh.
Người dân được khuyến cáo không nên cố gắng dọn dẹp trong lúc còn dư chấn hoặc khi chưa đảm bảo an toàn. Nên mang dép giày khi đi lại trong nhà để tránh chấn thương.
Ở khu vực ngoài trời, các công trình như tường gạch không được gia cố có thể đổ sập khi xảy ra rung chấn mạnh. Ngoài ra, nguy cơ nứt mặt đất, hiện tượng đá rơi và sạt lở vách đá tại các sườn dốc cũng đang được cảnh báo ở mức cao. Người dân tuyệt đối không tiếp cận những khu vực nguy hiểm như vách đá, triền núi hay công trình cũ nát trong giai đoạn địa chấn vẫn còn diễn biến phức tạp.
Cơ quan Khí tượng Nhật Bản nhấn mạnh: nếu cảm thấy không an toàn, hãy nhanh chóng sơ tán đến nơi trú ẩn kiên cố, tránh ở lại trong các công trình có nguy cơ sập đổ. Trước mắt, người dân cần đề cao cảnh giác với các trận động đất tiếp theo có thể xảy ra trong khu vực.
Một loạt biện pháp cải thiện kế hoạch ứng phó với “đại địa chấn” được đưa ra
Chính phủ Nhật Bản mới đây đã công bố một loạt biện pháp cải thiện kế hoạch ứng phó với “đại địa chấn” được nâng cấp, hướng tới việc giảm thiểu số lượng thương vong có thể lên tới con số đáng sợ: 300.000 người.
Các nhà khoa học cho rằng, việc dự báo chính xác thời điểm và quy mô của động đất là hết sức khó khăn. Tuy nhiên, vào tháng 1 vừa qua, một hội đồng chuyên môn của chính phủ Nhật Bản đã điều chỉnh tăng nhẹ khả năng xảy ra địa chấn mạnh ở khu vực Rãnh Nankai ngoài khơi Nhật Bản, trong vòng 30 năm tới từ 75% lên 82%.
Vào năm 2014, Hội đồng Quản lý Thảm họa Trung ương Nhật Bản đã đưa ra một kế hoạch chuẩn bị, đề xuất một loạt các biện pháp với hy vọng giảm số người chết tới 80%. Tuy nhiên, theo thông tin từ hãng tin Kyodo, các biện pháp đã được thực hiện đến nay chỉ có thể giảm thiểu được 20% số người chết. Vì thế, một kế hoạch chuẩn bị được cập nhật đã được ban hành vào ngày 1 tháng 7 vừa qua, đề xuất đẩy mạnh việc xây dựng các đê điều, công trình sơ tán và tăng cường tổ chức các cuộc diễn tập thường xuyên.
Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba đã phát biểu trong một cuộc họp chính phủ, “Việc quốc gia, các đô thị, doanh nghiệp và tổ chức phi chính phủ cùng nhau hành động để bảo vệ tính mạng người dân là vô cùng cần thiết”.
Báo cáo cho biết, từ 8 giờ sáng ngày 21/6 đến 7 giờ sáng nay (5/7), đã ghi nhận tổng cộng 1.303 trận động đất có cường độ từ 1 trở lên tại quần đảo Tokara, tỉnh Kagoshima. Trong số này, có một trận động đất mạnh cấp 6, một trận cấp 5+ và ba trận cấp 5-.
Giới chức nói về tin đồn “đại địa chấn”
Trưởng phòng Giám sát Động đất và Sóng thần của Cơ quan Khí tượng Nhật Bản, ông Ayataka Ebita, cho biết về mối liên hệ với tin đồn lan truyền rằng sắp xảy ra một trận động đất lớn tại Nhật Bản:
“Với tri thức khoa học hiện tại, con người không thể dự đoán chính xác ngày giờ, quy mô và địa điểm của một trận động đất. Dù có xảy ra động đất đúng vào lúc được đồn đoán thì đó cũng chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên, không có cơ sở khoa học.
Ở Nhật Bản, mỗi năm có khoảng 2.000 trận động đất với cường độ từ 1 trở lên, và khi nhiều thì có thể lên đến khoảng 6.500 trận. Vì vậy, nếu liên tục nói về ‘dự đoán’ động đất thì sẽ có lúc trúng.
Chúng tôi luôn truyền đạt những điều mà chúng tôi biết và nếu có điều gì không biết thì sẽ nói rõ là ‘không biết’. Mong mọi người hãy đưa ra phán đoán dựa trên tri thức khoa học. Đồng thời, vì Nhật Bản là quốc gia thường xuyên xảy ra động đất, nên tôi hy vọng mọi người hãy luôn sẵn sàng chuẩn bị ứng phó.”
Vỏ Trái Đất dịch chuyển bất thường
Ủy ban điều tra động đất Nhật Bản mới đây cho biết, quần đảo Tokara nằm trên đường kéo dài của vành đai núi lửa, khiến khu vực này dễ xảy ra động đất mạnh tương đương những trận lớn nhất trong quá khứ.
Người dân đảo Akishima bắt đầu di tản đến thành phố Kagoshima để lánh nạn. (Ảnh: Dazhi)
Đáng chú ý, trước trận động đất mạnh 5,6 độ Richter xảy ra vào ngày 2/7, trạm quan sát ở đã ghi nhận lớp vỏ Trái Đất dịch chuyển khoảng 2 cm về phía đông bắc. Đến thời điểm xảy ra động đất, lớp vỏ tiếp tục dịch chuyển thêm 4 cm về phía nam.
Chủ tịch Ủy ban, Giáo sư danh dự Naoto Hirata (ĐH Tokyo) nhấn mạnh: “Sự dịch chuyển vài cm của vỏ Trái Đất trong vài ngày là hiện tượng rất hiếm gặp”.
Nhiều người đăng ký rời khỏi đảo
Hiện vẫn còn 56 người ở lại đảo Akashima. Không có ai bị thương hay gặp vấn đề sức khỏe sau động đất. Để hỗ trợ người dân, Toshima đã cử một y tá nam từ Bệnh viện Chữ thập đỏ Kagoshima đến đảo, dự kiến ở lại đến ngày 9/7. Tính đến 10h sáng 5/7, hơn 20 người đã đăng ký rời đảo bằng phà để tạm lánh sang Thành phố Kagoshima. Phà dự kiến khởi hành vào ngày mai (6/7).
Người dân đảo Eshi di tản bằng phà. (Ảnh: Dazhi)
Tiếp tục xuất hiện động đất mạnh 4 độ tại Tokara
Vào khoảng 16 giờ 16 phút chiều ngày 5/7 (giờ địa phương), một trận động đất có cường độ 4 theo thang đo địa chấn Nhật Bản đã được ghi nhận tại làng Toshima, tỉnh Kagoshima. Cơ quan Khí tượng Nhật Bản cho biết, trận động đất này không gây ra nguy cơ sóng thần.
Cụ thể, rung chấn mạnh nhất ở mức 4 độ tại đảo Akuseki, 2 độ tại đảo Kodakarajima và 1 độ tại Amami. Trận động đất có tâm chấn nằm ngoài khơi quần đảo Tokara, độ sâu khoảng 20 km dưới mặt đất, với độ lớn được ước tính là 4,2 độ Richter.
Cơ quan Khí tượng Nhật Bản cảnh báo người dân trong khu vực cần tiếp tục cảnh giác với nguy cơ xảy ra các trận động đất có thể đạt đến cường độ khoảng 6 độ trong thời gian tới.
Nguồn: NHK, ETtoday
